Πνευμονία Pneumonia

Pneumonia Η πνευμονία αποτελεί φλεγμονή του πνευμονικού ιστού. Πρόκειται για  μια σοβαρή λοίμωξη των πνευμόνων και συνήθως κρίνεται απαραίτητη η θεραπεία με αντιβιοτικά.

Απειλητική λοίμωξη

Σε άτομα που γενικά έχουν καλή υγεία η αποκατάσταση είναι πλήρης και η αποθεραπεία μπορεί να γίνει με ασφάλεια στο σπίτι. Σε άτομα όμως που σε γενικές γραμμές η υγεία τους είναι επηρεασμένη από σοβαρά προβλήματα υγείας, συχνά  η νοσοκομειακή περίθαλψη είναι μονόδρομος, χρειάζεται αυστηρή παρακολούθηση των ζωτικών λειτουργιών καθώς μπορεί η λοίμωξη να είναι  απειλητική για τη ζωή τους. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για οξεία νόσο άλλοτε άλλης βαρύτητας από την οποία ο οργανισμός χρειάζεται επαρκή χρόνο ανάρρωσης, συχνά πάνω από ένα μήνα.

Πώς προκαλείται η πνευμονία;

Η πνευμονία προκαλείται με την εισπνοή βακτηρίων, ιών ή άλλων μικροβίων. Σε περίπτωση που το άτομο είναι υγιές και ο αριθμός μικροβίων μικρός δεν μπορεί συνήθως να προξενήσει κάποιο σοβαρό πρόβλημα, δεδομένου ότι τα μικρόβια εξολοθρεύονται από τους τοπικούς φραγμούς άμυνας και την απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Το κυριότερο βακτήριο (μικρόβιο) που προκαλεί την εμφάνιση πνευμονίας στην κοινότητα είναι ο Streptococcus pneumoniae ή αλλιώς πνευμονιόκοκκος. Ο Streptococcus pneumoniae αρέσκεται να “κατοικεί” στη στοματοφαρυγγική κοιλότητα του ανθρώπου, περιλαμβάνει αρκετούς οροτυπους  και  μεταδίδεται από πάσχοντα σε υγιή με σταγονίδια. Αυτό δεν σημαίνει ότι η πνευμονία μεταδίδεται αλλά ότι ένα υγιές άτομο μπορεί να “αποκτήσει” ένα στέλεχος Streptococcus pneumoniae από έναν πάσχοντα και όταν υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες πτώσης της άμυνας του οργανισμού να αυξηθεί σε συγκέντρωση και να προκαλέσει την εμφάνιση πνευμονίας.

Συμπτώματα pneumonia

Τα συμπτώματα με τα οποία εμφανίζεται συνήθως η πνευμονία είναι ο υψηλός πυρετός και ο βήχας (στο 80% των περιπτώσεων). Άλλα συμπτώματα είναι ο θωρακικός πόνος, η κακουχία, η απόχρεμψη, η ναυτία, ο έμετος, οι διάρροιες και οι μεταβολές του επιπέδου συνειδήσεως (βυθιοτητα και άρνηση λήψης τροφής, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους). Αρκετά συχνά ο ασθενής που πάσχει από πνευμονία εμφανίζεται με δύσπνοια, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι πνεύμονες δεν μπορούν να προσλάβουν επαρκές οξυγόνο και να το αποδώσουν στο υπόλοιπο σώμα.

Θεραπεία

Η θεραπεία της πνευμονίας στηρίζεται αποκλειστικά στη χορήγηση αντιβιοτικών. Η αντιβιοτική θεραπεία πρέπει να χορηγείται όσο το δυνατό ταχύτερα (η πρώτη δόση αντιβιοτικού πρέπει να χορηγείται μέσα στις πρώτες 4 ώρες από την επιβεβαίωση της διάγνωσης) γιατί μειώνεται κατά 30% η θνητότητα και κατά πολύ οι επιπλοκές από τη νόσο, ενώ πολύ σημαντική είναι η σωστή επιλογή του αντιβιοτικού σκευάσματος  και η χορήγηση της σωστής δόσης του αντιβιοτικού.

Πρόληψη πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας

Η πνευμονία μπορεί να προληφθεί με τον εμβολιασμό έναντι του πνευμονιοκόκκου. Ο εμβολιασμός εφαρμόζεται με το 23-δυναμο πολυσακχαριδικό και το 13-δυναμο συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο. Το πρώτο περιέχει 23 οροτύπους του Streptococcus pneumoniae, και το 13-δυναμο 13 οροτύπους. Η σημαντική μεταξύ τους διαφορά έγκειται στο ότι το πολυδύναμο εμβόλιο με την πάροδο του χρόνου χάνει την αντιγονικότητά του και δεν προστατεύει (μετά από 3-5 έτη), γεγονός που επιβάλλει μια αναμνηστική δόση ενώ τα συζευγμένα εμβόλια χρησιμοποιούν μια πρωτεΐνη-φορέα που μεταφέρει τους εξασθενημένους μικροοργανισμούς και ενεργοποιεί όλους τους τύπους της κυτταρική ανοσίας επάγοντας ανοσιακή μνήμη με αποτέλεσμα τα μέχρι σήμερα δεδομένα να μην υποστηρίζουν επαναληπτική δόση μετά από 5 έτη παρά μόνο σε ειδικές κατηγορίες ασθενών (ασθενείς με AIDS, έντονα ανοσοκατaσταλμένοι κ.λ.π.). pneumonia

Στις ευάλωτες ομάδες ανήκουν τα παιδιά τα οποία ανήκουν στις εξής κατηγορίες:

* Ηλικία κάτω των 2 ετών

* Πηγαίνουν σε κέντρα φροντίδας παιδιών

* Πάσχουν με λοίμωξη από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV)

* Πάσχουν με σακχαρώδη διαβήτη, νεφρωσικό σύνδρομο, ανοσοκατασταλτικές παθήσεις, χρόνια αναπνευστική, καρδιακή, ηπατική ή νεφρική νόσο

* Πάσχουν με δρεπανοκυτταρική αναιμία

* Φέρουν κοχλιακά εμφυτεύματα ή διαφυγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού

Στις ευάλωτες ομάδες ανήκουν οι ενήλικες που ανήκουν στις εξής κατηγορίες:

* Ηλικία άνω των 65 ετών

Στις ευάλωτες ομάδες συμπεριλαμβάνονται και οι ενήλικες ηλικίας 19-64 ετών οι οποίοι ανήκουν στις εξής κατηγορίες:

* Πάσχουν με χρόνιες παθήσεις (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, άσθμα, χρόνια νεφρική νόσος, χρόνια ηπατική νόσος, χρόνια καρδιακή νόσος, σακχαρώδη διαβήτη, αλκοολισμός)

* Πάσχουν με διαταραχές στη λειτουργία του ανοσολογικού συστήματος (HIV/AIDS, καρκίνος, λειτουργική/ανατομική ασπληνία)

* Φέρουν κοχλιακά εμφυτεύματα ή διαφυγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού

* Συστηματικοί καπνιστές

Για όλους τους ενήλικες που πληρούν το ηλικιακό κριτήριο και δεν έχουν αποδεικτικό προηγούμενου εμβολιασμού ή νόσησης συστήνεται:

* 1 δόση συζευγμένου 13-δύναμου εμβολίου κατά του πνευμονιόκοκκου στην ηλικία των 65 ετών και άνω

* 1 δόση πολυσακχαριδικού 23-δύναμου εμβολίου κατά του πνευμονιόκοκκου στην ηλικία των 65 ετών και άνω

Το δοσολογικό σχήμα και ο χρόνος χορήγησης του πνευμονιοκοκκικού εμβολιασμού λαμβάνει χώρα βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών με την καθοδήγηση του εκάστοτε θεράποντα.

Γρίπη: Τύποι, συμπτώματα και αντιμετώπιση

Η γρίπη είναι μια οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τους  ιούς της γρίπης,  οι οποίοι μπαίνουν στον οργανισμό μας με την εισπνοή σταγονιδίων που εκπέμπονται με την ομιλία, τον βήχα ή το φτέρνισμα των νοσούντων. 

Υπάρχουν 3 βασικοί τύποι ιών που προκαλούν τη γρίπη ήτοι ο Α, ο Β και ο C. Ο τύπος Α προκαλεί τις πιο σοβαρές λοιμώξεις και ο C τις πιο ελαφρές. Έξαρση της γρίπης στη χώρα μας παρουσιάζεται μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου.  Ο χρόνος επώασης της γρίπης είναι 1-3 ημέρες και ο πάσχων μεταδίδει τη νόσο 1 ημέρα πριν και 3-7 ημέρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων. pneumonia

Τα κύρια συμπτώματα της γρίπης είναι:

• πονοκέφαλος
• πόνοι στις αρθρώσεις και στην πλάτη
• ζάλη
• αδυναμία
• πυρετός υψηλός
• εφίδρωση

Η σημασία της γρίπης σαν νόσου οφείλεται κυρίως στην ταχύτητα εξάπλωσής της και στη βαρύτητα των επιπλοκών που, ευτυχώς, σπάνια εμφανίζονται. Οι επιπλοκές που είναι τα κύρια αίτια θνησιμότητας από γρίπη αφορούν κυρίως το αναπνευστικό σύστημα και κυρίως η πνευμονία. pneumonia

Η γρίπη δεν θα πρέπει να συγχέεται με το κοινό κρυολόγημα που προκαλείται από διαφορετικούς ιούς, είναι πολύ πιο συχνό και εκδηλώνεται συνήθως με ελαφρότερη συμπτωματολογία.

Τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία δράση στις ιώσεις και κατά συνέπεια δεν έχουν θέση στη γρίπη. Για την πρόληψη της γρίπης υπάρχει σήμερα εμβόλιο.

 Κάθε νέο έτος, η κατασκευή του εμβολίου περιέχει αδρανοποιημένα αντιγόνα επιφανείας του ιού της γρίπης σύμφωνα με τα καταγεγραμμένα κυκλοφορούντα στελέχη του προηγούμενου έτους. Μετά τη χορήγηση του αντιγριπικού εμβολιασμού τα αντισώματα αυξάνονται σταδιακά περίπου δύο με τρεις εβδομάδες.

Στις μέρες μας,  δεν απαιτείται έλεγχος για Covid-19 πριν τον εμβολιασμό σύμφωνα με τις οδηγίες των παγκόσμιων και διεθνών οργανισμών. Τα τετραδύναμα εμβόλια γρίπης περιέχουν τέσσερα στελέχη που έχει συστήσει ο WHO, δύο στελέχη Α και δύο στελέχη Β. Ανεπιθύμητες ενέργειες όπως τοπικός ερεθισμός, ευαισθησία και άλγος στη θέση της ένεσης, κεφαλαλγία, κακουχία, ρίγη και πυρέτιο δύναται να εμφανιστούν μετά τη χορήγηση.

Ο αντιγριπικός εμβολιασμός θα πρέπει να εφαρμόζεται κυρίως κατά προτεραιότητα στα άτομα (ενήλικες και παιδιά) που ανήκουν στις παρακάτω ομάδες αυξημένου κινδύνου:

‘Ατομα ηλικίας 60 ετών και άνω

Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:

* ‘Ασθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες

* Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή

* Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη)

* Μεταμόσχευση οργάνων

* Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)

* Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα

* Χρόνια νεφροπάθεια

* Νευρολογικά -νευρομυϊκά νοσήματα

* Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωίδες και θηλάζουσες

* ‘Ατομα με νοσογόνο παχυσαρκία

* Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια

* ‘Ατομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα

* Οι κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές

* Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς

* Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας pneumonia