Παρατήρηση Ήλιου Sun observation

Μεγάλη προσοχή μέχρι να μάθετε πολύ καλά το πώς είναι εφικτή η παρατήρηση του Ήλιου με κατάλληλα μέσα . Sun Observation

Ήλιος ☀ και η παρατήρηση του Sun Observation

Το κοντινότερο άστρο είναι ο Ήλιος. Στο απέραντο σύμπαν η σχετικά μικρή απόστασή του από τη Γη είναι η αφορμή για αναλυτικές  παρακολουθήσεις και μελέτες.  Ο Ήλιος σαν φωτεινό σώμα με διαστάσεις προσφέρει μεγάλης ακρίβειας αστρονομικές  παρατηρήσεις,  που βγάζουν πολύτιμα συμπεράσματα για τη φυσική των άστρων. Η δραστηριότητα του Ήλιου εξετάζεται  καθημερινά  από αστρονόμους σε ολόκληρο τον κόσμο. Αποτελεί σημαντική πηγή ενέργειας και θερμότητας  και είναι το μόνο αυτόφωτο σώμα του πλανητικού μας συστήματος .Πριν αρχίσετε τις παρατηρήσεις θα σας πω λίγα λόγια για  τον Ήλιο . Η θέση του είναι στο κέντρο του πλανητικού  μας συστήματος. Η μέση απόσταση του Ήλιου από τη Γη είναι 149 600 000 χιλιόμετρα. Το διάστημα αυτό χρησιμοποιείται σαν 1 αστρονομική μονάδα στις αστρονομικές μετρήσεις εντός του ηλιακού μας συστήματος και της γειτονιάς του. Στο περιήλιο η απόσταση  Γης Ηλίου είναι 147 100 000 χιλιόμετρα και στο αφήλιο η απόσταση  αυξάνεται στα  152 100 000 χιλιόμετρα.  Ο Ήλιος είναι ένα κοινό άστρο κύριας ακολουθίας φασματικού τύπου G2V. Ο Ήλιος περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του και  η περιστροφή του είναι διαφορική. Η γωνιακή ταχύτητα περιστροφής  του ελαττώνεται από τον ισημερινό προς τους πόλους . Στον ισημερινό η περίοδος της περιστροφής του είναι 26 ημέρες περίπου και στους πόλους 29 ημέρες περίπου. Το γενικό μαγνητικό πεδίο που διαθέτει  ο Ήλιος είναι εντάσεως 1 Gauss . Είναι ηλικίας 5 δισεκατομμυρίων ετών και  είναι ένα ασήμαντο άστρο δεύτερης γενιάς  από τα 200 δισεκατομμύρια άστρα του Γαλαξία μας. Η ακτινοβολία που δεχόμαστε από τον Ήλιο προέρχεται από τα εξωτερικά στρώματά του.

Με μια σύντομη περιγραφή ο Ήλιος αποτελείται από

1. Τον πυρήνα όπου γίνονται οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης του υδρογόνου σε ήλιο.
2. Τη ζώνη ακτινοβολίας που περιβάλλει τον πυρήνα .
3. Τη ζώνη μεταφοράς όπου η ενέργεια μεταδίδεται προς τα έξω.
4. Τη φωτόσφαιρα πάχους 500 χιλιομέτρων με θερμοκρασία 5780 βαθμούς Κελσίου ,που αποτελεί τον ορατό δίσκο του Ήλιου .
5. Τη χρωμόσφαιρα με πάχος 2500 χιλιομέτρων με θερμοκρασία από 4000 έως 20 000 βαθμούς Κελσίου.
6. Το στέμμα που εκτείνεται προς το μεσοπλανητικό  χώρο με τεράστιες θερμοκρασίες που φθάνουν μέχρι και 2 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου. Λόγο της μεγάλης θερμοκρασίας το στέμμα βρίσκεται σε κατάσταση πλάσματος.
7. Τον ηλιακό άνεμο που επεκτείνεται μέχρι την τροχιά του Ποσειδώνα και είναι η κύρια πηγή απώλειας της μάζας του Ήλιου.

Φαινόμενο της ολικής έκλειψης του Ηλίου

Μπορεί ο Ήλιος για τους περισσότερους  παρατηρητές να είναι βαρετός και κουραστικός ωστόσο στη δύση του και στην ανατολή του ,παραμένει το πιο γοητευτικό ουράνιο αντικείμενο για παρατήρηση. Αναμφισβήτητα το ηλιοβασίλεμα στο Αιγαίο πέλαγος είναι  το ομορφότερο στον κόσμο. Τι άλλο μπορούμε να δούμε ? Με πολλή τύχη μπορούμε να απολαύσουμε το καταπληκτικό φαινόμενο της ολικής έκλειψης του Ηλίου που είναι σπάνια ορατό από τον  τόπο μας  . Αν και  οι εκλείψεις  του Ηλίου γίνονται δυο φορές  μέσα στο χρόνο, λίγοι έχουν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν στην υφήλιο να τις παρακολουθήσουν.

Ακόμα και η παρατήρηση των ηλιακών κηλίδων είναι  όμορφο θέαμα και μπορεί να αποτελέσει  ύλη για  μια μακροχρόνια εργασία και μελέτη .  Η πρώτες παρατηρήσεις των ηλιακών κηλίδων έγιναν από τους Κινέζους στον έβδομο αιώνα μ.Χ. Από τους αστρονόμους του μεσαίωνα ο Γαλιλαίος ήταν ο πρώτος που έκανε  αναφορές και περιέγραψε  τις ηλιακές κηλίδες . Η ανακάλυψη του τηλεσκόπιου είχε συμβάλλει θετικά στις παρατηρήσεις του. 

Sun Observation Οι  μεγάλες κηλίδες που η διάμετρος τους είναι μεγαλύτερη των 10 000 χιλιομέτρων είναι ορατές με κατάλληλα προστατευμένο μάτι . Οι μικρότερες κηλίδες είναι ορατές μόνο με τηλεσκόπιο και ονομάζονται πόροι . Στον ηλιακό δίσκο εμφανίζονται σαν σκούρες περιοχές και η δραστηριότητα τους ,περιοδική αυξομείωση τους , ολοκληρώνεται μέσα σε σταθερό κύκλο 11 ετών. Η θερμοκρασία των ηλιακών κηλίδων είναι 3 800 βαθμούς Κελσίου  μικρότερη από την θερμοκρασία της επιφάνειας του Ήλιου. Οι κηλίδες εμφανίζονται συνήθως σε ομάδες κατά ζεύγη. Η κηλίδα  που βρίσκεται προς τη δυτική πλευρά του Ήλιου λέγεται ηγούμενη και αυτή που ακολουθεί λέγεται επόμενη. Η υφή τους είναι αρκετά πολύπλοκη και αποτελούνται από μια κεντρική σκοτεινή περιοχή τη σκιά. Η σκιά  περιβάλλεται με μια λιγότερο σκοτεινή περιοχή  διπλάσια στην έκταση, την παρασκιά. Το  σημαντικό μιας κηλίδας είναι το μεγάλο μαγνητικό της πεδίο που φτάνει σε ένταση πάνω από 1000 Gauss. Οι ηλιακές κηλίδες μετακινούνται κατά  13 μοίρες την ημέρα από την ανατολή προς τη δύση. Αυτή η μετατόπιση εύκολα παρατηρείται μέσα σε λίγες ώρες. Όπως σε όλα τα ουράνια σώματα έτσι και στον Ήλιο ορίζουμε το βόρειο και  το νότιο πόλο. Ο ηλιακός ισημερινός σχηματίζει γωνία των  7.15 μοιρών με την εκλειπτική γραμμή. Λόγο της κλίσης του ηλιακού ισημερινού οι κηλίδες φαίνονται να ταξιδεύουν σε ελλειπτικές τροχιές πάνω στον ηλιακό δίσκο. Μόνο όταν η Γη βρίσκετε πάνω στο επίπεδο του ηλιακού ισημερινού τότε οι κηλίδες φαίνονται να διαγράφουν ευθύγραμμες τροχιές. Αυτό το φαινόμενο γίνεται δυο φορές το χρόνο. Στην διάρκεια των υπόλοιπων ημερών του έτους το ηλιογραφικό πλάτος  κυμαίνεται μεταξύ των – 7.15 και + 7.15 μοιρών . Sun Observation.

Ποτέ μην επιχειρήσετε να παρακολουθείτε τον Ήλιο χωρίς προστατευτικά φίλτρα .

Μεγάλη προσοχή στις παρατηρήσεις σας , μέχρι να μάθετε πολύ καλά το πώς είναι εφικτή η παρατήρηση του Ήλιου με κατάλληλα μέσα .

Ποτέ μην επιχειρήσετε να παρακολουθείτε τον Ήλιο χωρίς προστατευτικά φίλτρα . Η απ’ευθείας παρατήρηση του μπορεί να σας προκαλέσει μόνιμη βλάβη στα μάτια σας.

Για να βλέπουμε τον Ήλιο  με γυμνό μάτι μια καλή φθηνή λύση είναι το σκούρο γυαλί  που χρησιμοποιείται  για προστατευτική μάσκα ηλεκτροσυγκόλλησης. Η παρατήρηση μέσω τέτοιου σκούρου γυαλιού είναι ακίνδυνη, όμως ο χρόνος της παρατήρησης να μην ξεπερνά μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα συνηθισμένα γυαλιά ηλίου δεν είναι αρκετά ασφαλή και να αποφεύγετε  τη χρήση τους για να βλέπετε τον Ήλιο. Η χρήση των προστατευτικών φίλτρων είναι άκρως απαραίτητη για την απ’εθείας παρατήρηση του Ηλίου με τηλεσκόπιο. Πολλές εταιρίες κατασκευάζουν τέτοια προστατευτικά φίλτρα σε  διάφορα μεγέθη  ανάλογα  με  τις ανάγκες και  το  μέγεθος του τηλεσκοπίου  σας . Είναι προτιμότερο  το μέγεθος του φίλτρου να καλύπτει όλη την διάμετρο στην  είσοδο του τηλεσκοπίου. Αυτός ο τρόπος είναι  πιο ασφαλής . Επιτρέπει να εισέλθει το καλύτερο δυνατό  φως του Ηλίου ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους για τα μάτια.  Σε μικρά μεγέθη τηλεσκοπίων μπορεί το φίλτρο να τοποθετηθεί και ανάμεσα στον προσοφθάλμιο φακό. Όμως δεν το συνιστώ επειδή το μικρό μέγεθος του φίλτρου σε τηλεσκόπιο μεγαλύτερο των 75 χιλιοστών μπορεί να ραγίσει  μετά από αρκετή ώρα  έκθεσης  του στον Ήλιο . Sun Observation

Nasa Sun Observation

Μπροστά από την  είσοδο του σωλήνα, για τηλεσκόπιο μεγαλύτερο των 80 χιλιοστών στην διάμετρο, συνιστώ  τοποθέτηση διαφράγματος η άλλου προστατευτικού αντιθερμικού φίλτρου. Πρόκειται για ένα καπάκι που σκεπάζει την είσοδο του τηλεσκοπίου και αφήνει το φως του Ήλιου να διαπεράσει από μια οπή 55 χιλιοστών . Έτσι περιορίζεται δραστικά η ένταση της φωτεινότητας του Ήλιου. Αν  το τηλεσκόπιο που το σώμα του δεν είναι από αλουμίνιο και  ο προσοφθάλμιος φακός  και το σύστημα του είναι πλαστικοποιημένα , η  μεγάλη θερμοκρασία που δημιουργείται μέσα  στο σωλήνα  του μπορεί να τα καταστρέψει. Η διάρκεια της παρατήρησης με ευπαθή τηλεσκόπιο να είναι πολύ σύντομη. Επίσης η μεγάλη θερμοκρασία μέσα στον σωλήνα  του τηλεσκοπίου είναι  η αιτία της παραμόρφωσης, διαταραχής  και κακής εικόνας του ειδώλου. Μην ανιχνεύετε τον Ήλιο με το σκόπευτρο και φροντίστε να είναι συνέχεια καλυμμένο στη διάρκεια της παρατήρησης.

Παρατήρηση Ήλιου Sun observation

Για την απ’ευθείας παρατήρηση του Ήλιου, το πιο απλό σύστημα είναι το ηλιακό πέτασμα  όπου προβάλλεται ο Ήλιος. Με λίγη όρεξη μπορείτε να κατασκευάσετε και μόνοι σας ένα ηλιακό πέτασμα. Αν και  οι επώνυμες κατασκευάστριες εταιρίες διαθέτουν έτοιμα τέτοια εξαρτήματα. Το ηλιακό πέτασμα τοποθετείται πίσω από τον προσοφθάλμιο φακό του τηλεσκοπίου σε κατάλληλη απόσταση. Εύκολα βιδώνεται στο βραχίονα των βαριδίων στα τηλεσκόπια τύπου Newton. Η ανάλογη απόσταση καθορίζει το μέγεθος του ηλιακού ειδώλου. Το μικρό μέγεθος  είναι πολύ λαμπρό και ακατάλληλο για μελέτη. Το μεγάλο μέγεθος είναι αμυδρό και δύσκολα διακρίνονται μικρές ηλιακές κηλίδες. Το πιο ιδανικό μέγεθος του ηλιακού ειδώλου είναι μεταξύ 120-250 χιλιοστών. Επάνω στο ηλιακό πέτασμα  μπορούμε να τοποθετήσουμε άσπρο χαρτόνι για να κάνουμε ένα σκίτσο σε πολύ σύντομο χρόνο. Οι ηλιακές κηλίδες και άλλες λεπτομέρειες μπορούν να σχεδιαστούν  με ελαφριές κινήσεις άμεσα πάνω στο χαρτί όπου πέφτει το είδωλο του Ήλιου. Η καλύτερη ώρα για παρατήρηση του Ήλιου είναι λίγο μετά την ανατολή του. Sun Observation Οι ατμοσφαιρικές διαταραχές από τη ζέστη είναι τότε ελάχιστες. Για παρατηρήσεις χρωμόσφαιρας, προεξοχών, εκλάμψεων και άλλων ηλιακών δραστηριοτήτων χρειάζονται ειδικά φίλτρα, ειδικοί ηθμοί και αστρονομικά όργανα που είναι απρόσιτα λόγο του μεγάλου κόστους στους ερασιτέχνες αστρονόμους. Τα φαινόμενα της χρωμόσφαιρας είναι ορατά επίσης μόνο για λίγα δευτερόλεπτα κατά τη διάρκεια των ολικών ηλιακών εκλείψεων, όταν ο σεληνιακός δίσκος καλύπτει εντελώς τον ηλιακό δίσκο. Παρατήρηση Ήλιου Sun observation